Starzenie się jako etap życia człowieka.

Obecnie obserwujemy wzrost odsetka ludzi starych w całej populacji. Dotyczy to zarówno osób w wieku 65 lat, jak i osób bardzo starych czyli po 75/80 roku życia. Proces ten określany jest mianem „podwójnego starzenia się”. Dodatkowo prognozy wskazują, że w najbliższych latach proces ten ma nadal postępować. Na kontynencie europejskim grupa ludzi starszych ma do 2025 roku zwiększyć się o 60%.

Według J. Witkowskiego starzenie się jest procesem, w którym zwiększa się śmiertelność; zachodzą istotne zmiany w tkankach; adaptacja bodźców środowiskowych zmniejsza się; a podatność na choroby ulega zwiększeniu.

Starzenie się można charakteryzować biorąc pod uwagę różne punkty widzenia. Można rozróżnić starzenie się ze względu na płeć – kobiece, męskie; ale także podział na starzenie pierwotne i wtórne; normalne (fizjologiczne), patologiczne oraz przedwczesne; biologiczne, psychologiczne oraz społeczne; pasywne oraz aktywne; przyśpieszone oraz spowolnione.

 punktu widzenia realizowanego projektu w opracowaniu zostanie omówione starzenie się w aspekcie społecznym.

Społeczne starzenie się to przede wszystkim uwzględnienie roli człowieka starego w społeczeństwie, jego statusu społecznego, zmiany stylu życia i przemiana potrzeb, a także styl postrzegania osób starszych przez środowisko w którym żyją. Osoby starzejące się mają więc przed sobą do pokonania kryzys, który wiąże się z licznymi zmianami wprowadzanymi do dotychczasowego życia. Zmiany te często polegają na zakończeniu aktywności zawodowej, co może prowadzić do degradacji jednostki w systemie społecznym. Spada przy tym jej poczucie własnej wartości, co może doprowadzić do wycofywania się z życia społecznego. Proces ten dodatkowo pogłębiają problemy zdrowotne i brak wystarczającego zabezpieczenia ekonomicznego.

W polskich realiach w procesie starzenia się człowieka:

·         Powstaje niechęć do samego siebie

·         Oraz niechęć do dokonywania poważnych zmian w swoim życiu

·         Następuje proces odseparowania się od innych na skutek pogorszenia funkcji biologicznych organizmu

·         Zwiększa się skłonność do introwertyzmu

·         Występuje konieczność ograniczenia wydatków

·         Nasila się także niepokój o własne zdrowie i życie.[1]

·         Starzejący się człowiek jest więc szczególnie narażony na wykluczenie społeczne oraz obniżenie dotychczasowego tempa życia.

TRUDNOŚCI OSÓB STARSZYCH

Jak zauważa E. Erikson starość jest etapem w życiu, w którym człowiek ma do wypełnienia wiele zadań. Jest to przede wszystkim zaakceptowanie swojego życia, przekierowanie zainteresowań, aktywności i energii na inne sfery życia i nowe role, ale także rozwój stosunku do śmierci.

Nie każdemu jednak, zaakceptowanie nowej sytuacji życiowej przychodzi łatwo. W wieku podeszłym może wystąpić także tzw. mnoga patologia, która przejawia się w tym, że u jednej osoby występuje kilka dolegliwości jednocześnie. Do takich dolegliwości zaliczamy:

·         Zmniejszenie szybkości reakcji i siły organizmu

·         Obniżenie czynności poznawczych

·         Depresja

·         Słabnięcie funkcji narządów.

Do powyższych trudności należy doliczyć także stres oraz rozczarowanie i rozżalenie spowodowane:

·         Śmiercią współmałżonka, przyjaciół, bliskich

·         Niewystarczające zasoby finansowe

·         Brak należytej opieki ze strony bliskich

·         Utratą roli zawodowej

·         Czasem wolnym, który nie każdy potrafi sobie zagospodarować

·         Cierpienie fizyczne i psychiczne spowodowane chorobą.[2]

---

[1] I. Korcz, „Gerontologia a polityki: wstęp do geropolityki”, w „Osoby starsze wobec polityki. Rola osób starszych w kształtowaniu polityki”, pod red. M. Krzysztofik, D.Gauza, Wydawnictwo Majus, Zielona Góra 2010, s. 48.54

[2] A. Nowicka, „Wybrane problemy osób starszych”, Wydawnictwo Impuls, Krakó1) 2010, s. 22-24